Gimnastyka Mózgu inaczej zwana Kinezjologią edukacyjną - to opracowany przez pedagoga Dr. Paula E. Dennisona program rozwoju ruchowego, skierowany do wszystkich osób zainteresowanych rozwojem potencjału fizycznego i umysłowego niezależnie od wieku i zawodu a w szczególności do dzieci. To także program uczenia metodami aktywizującymi, włączania naturalnych mechanizmów integracji umysłu i ciała poprzez specjalnie zorganizowane ruchy. W Polsce Kinezjologia edukacyjna znana i stosowana jest od lat 90-tych i znalazła swoje miejsce w szkołach, przedszkolach, poradniach pedagogiczno - psychologicznych, warsztatach terapii zajęciowej, w ośrodkach rehabilitacji, placówkach opiekuńczo- wychowawczych. Staje się ona także, coraz bardziej popularna w terapii dzieci ze specyficznymi trudnościami w nauce a stosuje się ją również w pracy z dziećmi niepełnosprawnymi.

Gimnastyka Mózgu według Denissona

Zdaniem dr. Paula E. Dennisona wiele problemów intelektualnych i emocjonalnych w życiu człowieka wynika ze złego współdziałania półkul mózgowych i braku integracji między nimi. Aby człowiek miał pełny obraz otaczającego go świata niezbędna jest integracja prawej i lewej półkuli mózgowej, bo mózg jest narzędziem symetrycznym, a każda półkula ma inne zadania. Na podstawie własnych doświadczeń i po wielu latach badań, opierając się na pracach wielu naukowców dr. Dennison opracował metodę mającą na celu zintegrowanie pracy mózgu. Jest to prosta i skuteczna metoda wspomagająca naturalny rozwój człowieka, oparta na zrozumieniu współzależności rozwoju fizycznego, opanowania języka i osiągnięć intelektualnych. Stosując proponowane przez kinezjologię edukacyjną ćwiczenia - na przekroczenie linii środka , energetyzujące, rozciągające, relaksujące, znacznie poprawiamy umiejętności komunikacji, organizacji i koncentracji. Jesteśmy pewniejsi siebie, łatwiej wyrażamy potrzeby, otwarci na zmiany szybciej i skuteczniej uczymy się. Z radością przyjmujemy informacje i dokonujemy właściwych wyborów, w większej harmonii ze sobą i światem tworzymy naszą przyszłość. Paul Dennison przy pomocy swej metody udowadnia, że nie prawdą jest powszechnie panująca opinia, iż uczenie się, rozumowanie, myślenie to wyłącznie sprawa mózgu. Udowadnia, że procesowi uczenia się towarzyszy rozwój fizyczny oraz wzrost możliwości umysłowych, które w znacznym stopniu są uzależnione od ruchu fizycznego w okresie niemowlęcym, dziecięcym i przez cale dorosłe życie. Poruszając się, ciało poprzez oczy, uszy, nos, skórę, receptory mięśniowe odbiera z otoczenia wrażenia, które przekazywane są do mózgu. Są to niezbędne dla procesu myślenia informacje o świecie i o samym człowieku, które są przetwarzane na takie procesy, jak pisanie, czytanie, mówienie, wszelką działalność twórczą. Aby mózg mógł pracować i normalnie funkcjonować, musi być odżywiany. I tą rolę spełnia też ciało. Znaczna ilość tlenu, woda, białka, tłuszcze, docierają do mózgu za pomocą wielu układów ciała. Dennison twierdzi że Za pomocą ruchu i dotyku można stymulować poszczególne części, ośrodki i obszary mózgowia oraz tworzyć nowe połączenia między nimi, celem uzyskania poprawy stanu i działania wymiarów inteligencji wśród których są:

• wymiar latealności (lewa i prawa półkula mózgu)
• wymiar koncentracji (pień mózgu i płat czołowy) ,(fokus)
• wymiar stabilności (system limbiczny)

Dla każdego z tych wymiarów są specjalne ćwiczenia i tzw. równoważenia. Dennison szczególną uwagę poświęca wymiarowi lateralności (współpracy obu półkul mózgowych) i twierdzi, że brak zintegrowania lateralnego, powoduje brak używania obu półkul mózgu równocześnie. Przez co występują trudności zarówno z przekraczaniem linii środkowej w czytaniu, pisaniu, ruchu, jak i w korzystaniu z dostępu do pola środkowego. Ćwiczenia i równoważenia z zakresu wszystkich trzech wymiarów znacznie wpływają na poprawę wzroku, słuchu, pamięci, koncentracji, lepszej organizacji działań, wzrostu poczucia własnej wartości, zrównoważenia energii, uzdolnień artystycznych.

Zadania półkul mózgowych

Zdaniem Dennisona, wiele problemów intelektualnych i emocjonalnych w życiu człowieka wynika ze złego współdziałania obu półkul mózgowych i z braku integracji między nimi. Aby człowiek miał pełny obraz otaczającego go świata niezbędna jest integracja prawej i lewej półkuli mózgowej, bo mózg jest narządem symetrycznym, a każda półkula ma inne zadania.

• Lewa półkula mózgowa - logiczna (u osób praworęcznych) odpowiada zaś za: wnioskoanie, myśli, analizę szczegółów (od szczegółu do ogółu - detale), przypisywanie faktów, percepcję (poczucie) czasu, percepcję wzroku, kontrolę nad słowem, porozumiewanie się werbalne (język, zasób słów), ośrodek mowy, liczenie, zorientowana na przyszłość, nastawiona na porządkowanie rzeczywistości, słuchanie, pamięć krótką - czyli jest ona logiczna i postrzega poszczególne elementy. Podczas stresu - zwiększa wysiłek i próbuje ze wszystkich sił, bardzo się stara bez rezultatu, bez zrozumienia, bez wyczucia całości, bez radości. Zachowanie może się prezentować jako mechaniczne, bez napięcia, niewrażliwe.
• Prawa półkula mózgu - jest to półkula odpowiedzialna za uczucia (steruje naszym życiem emocjonalnym), nadaje naszym przeżyciom wyraz mimiczny, odpowiada za: prawdziwe wielowymiarowe uczenie się, ogólny ogląd (działa na całość do części - ogół), percepcję przestrzeni, pamięć długotrwałą. Pamięta znajome twarze, odgłosy, ton głosu lubi rysunek, prace ręczne, nie ma poczucia czasu, zorientowana na ludzi, zorientowana na tu i teraz. Odpowiada za intencje - czyli jest ona twórcza, emocjonalna, postrzegająca całość. Podczas stresu - traci zdolność do logicznego myślenia, działa zanim pomyśli, czuje się przytłoczona, ma trudności z ekspresją, nie może zapamiętać szczegółów. Zachowanie: może sprawiać wrażenie bardzo silnego wzburzenia emocjonalnego bloku kontaktu.

Dzięki harmonijnej współpracy obu półkul mózgowych dzieci jak i dorośli z łatwością przyswajają sobie nową wiedzę, umiejętności. Brak równowagi między pracą obu półkul mózgowych zdaniem Dennisona, prowadzi do powstawania różnego rodzaju zakłóceń. Możemy mieć problemy np.: w nauce czytania i pisania, z koncentracją uwagi, wyrażaniem własnych emocji. Paul Dennison twierdzi, że powstałe zaburzenia ("blokady") można zlikwidować właśnie poprzez ruch. Proponuje on ćwiczenia bardzo łatwe i bezpieczne, które prowadzą do integracji obu półkul mózgu, czego efektem może być np.: płynne czytanie lub poprawa koncentracji uwagi na własnych ruchach i działaniu.

Zalety i korzyści wykonywanych ćwiczeń

Zaletą gimnastyki mózgu jest to, iż jej stosowanie wcale nie jest ani praco-, ani czasochłonne. Gimnastyce mózgu wystarczy poświęcić dosłownie kilkanaście minut dziennie, by w krótkim czasie osiągnąć wymierne, zauważalne rezultaty. Metoda Dennisona to proste, bezpieczne i skuteczne ćwiczenia:

• na przekroczenie granicy środka
• energetyzujące
• rozciągające
• rozluźniające

Usprawniające nasze widzenie, słyszenie, czytanie, pisanie, koncentrację, myślenie, zapamiętywanie a także pomagające uczyć się i organizować nasze życie w sposób efektywny, spokojny i twórczy. Gimnastyka mózgu, przyczynia się do małych poprawek tzw. mikrointerwencji, które powodują wielkie zmiany, gdyż pojawia się integracja umożliwiająca prawidłowy przebieg procesu uczenia się. Ćwiczenia te pomagają osobom młodszym w przygotowaniu do uczenia się, a starszym w zachowaniu aktywnego myślenia. Działania kinezjologii edukacyjnej powodują dość szybkie i długotrwałe zmiany, poprzez rzeczywiste budowanie powiązań nerwowych w obrębie mózgu i ciała, dzięki czemu uczenie przebiega szybciej, efektywniej, a co ważniejsze - bezstresowo. Gimnastyka mózgu zachowuje dobre zgranie układu umysł-ciało, pomaga wszystkim w ogólnym uczeniu się i rozumieniu, prowadzi do szybkiego i efektywnego sposobu zmiany stanu fizycznego i psychicznego. Efektem terapii metodą Dennisona jest znaczna poprawa pisania, czytania, mowy, twórczego rysowania, sprawności ruchowej oraz ogólne podniesienie umiejętności szkolnych. Opracowane przez Paula Dennisona szybkie, proste, zależne od zadania ruchy, które aktywizują połączenia nerwowe w całym ciele, tworząc z niego instrument uczenia się dzięki regularnemu stosowaniu pozwolą osiągnąć między innymi takie efekty jak:

• poprawa koncentracji na wykonywanych zadaniach, poprawa koordynacji wzrokowo-ruchowej,
• poprawa oddychania,
• poprawa umiejętności szkolnych takich jak: wysławianie się, czytanie i rozumienie, liczenie, zapamiętywanie cyfr, słuchanie, formowanie myśli, pisanie - kaligrafia, literowanie, ortografia, twórcze pisanie,
• zwiększanie zdolności manualnych,
• uaktywnianie lewej półkuli mózgu, odpowiedzialnej za umiejętności,
• synchronizacja współpracy obu półkul mózgowych.
• ponadto usuwają zmęczenie, energetyzują, odprężają i relaksują
• pomagają w łagodzeniu stresów.

pozwala także lepiej:

• pokonywać stresy i napięcia psychiczne wynikające z trudności życia codziennego, które są jedną z głównych przyczyn zahamowań w uczeniu się i osłabieniu całego organizmu. Ponadto powodują zaburzenia gruczołów dokrewnych, równowagi układów współczulnego i przywspółczulnego oraz osłabienie sił odpornościowych organizmu, a więc wpływają ujemnie na cały układ umysł - ciało.
• komunikować się z innymi ludźmi, uczyć się i zdawać egzaminy
• przezwyciężać trudności związane z dysleksją, dysgrafią i dysortografią,
• usuwać blokady ukryte w naszym ciele,
• wprowadzać ciało i umysł w stan optymalny do przyswajania wiedzy równoważąc wymiar latelarności, koncentracji, stabilności
• zmierzać do osiągnięcia dobrego samopoczucia i nawyku pozytywnego myślenia. Służą temu celowi tzw. ćwiczenia pogłębiające oraz równoważenie emocjonalne w zakresie pozytywnej postawy.

Ćwiczenia Gimnastyki Mózgu

Ćwiczenia gimnastyki mózgu, stymulują mózg do harmonijnej pracy obu półkul, sprzyjają tworzeniu nowych połączeń nerwowych aktywizujących myślenie poprzez ruch. Szczególne zastosowanie znajdują w terapii dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się (dyslektyków, dysgrafików, dysortografików), w pracy z dziećmi nadpobudliwymi, mającymi trudności w adaptacji w środoisku i niepełnosprawnymi. Z równie dobrym skutkiem można stosować je u wszystkich osób w każdym wieku, zarówno w grupie, jak i indywidualnie w celu pełnego wykorzystania i doskonalenia tego czym obdażyła człowieka natura. Pomagają bowiem zwiększyć koncentrację na wykonywanych zadaniach, zdolności manualne, koordynacje wzrokowo - ruchową, zmniejszają stres. Pnadto usuwają zmęczenie, energetyzują, odprężają, relaksują. Gimnastyka ta jest efektywna nie tylko w nauce, ale w sporcie, muzyce i sztuce. Zaletą tej metody jest łatwość, dostępność i użyteczność. Wystarczy poświęcić kilkanaście minut dziennie, aby w krótkim czasie osiągnąć zauważalne efekty. Opracowane przez dennisona zestawy działań i ćwiczeń psychomotorycznych usprawniają ciało , aktywują system nerwowy, rozładowują napięcia wywołane stresem, podnoszą energię.

Wymiar laterności - ćwiczenia na przekraczanie środkowej linii ciała

Ruchy naprzemienne - w pozycji stojącej dotykanie lewą ręką prawego podniesionego kolana i odwrotnie dotykanie prawą ręką podniesionego lewego kolana (ćwiczenie przypomina chodzenie/marsz w miejscu).Naprzemienne, równoczesne odchylanie lewej nogi, prawej ręki oraz lewej ręki i prawej nogi, albo - również naprzemienne - dotykanie prawą ręką lewej stopy i lewą ręką stopy prawej. Dotykanie lewą ręką prawego ucha i odwrotnie, krzyżowanie wyprostowanych ramion przed klatką piersiową na zmianę, tak, aby wyżej była ręka lewa, potem prawa, dotykanie prawą ręką lewej pięty przed sobą z jednoczesnym uniesieniem w górę lewej wyprostowanej ręki i odwrotnie. W pozycji leżącej dotykanie na przemian prawym łokciem lewego kolana, lewym prawego. Ruchy naprzemienne powinny być wykonywane możliwie powoli i stosowane w ciągu dnia możliwie jak najczęściej i w urozmaicony sposób wykorzystując swoją wyobraźnię. Jak wskazuje nazwa należy połączyć ruch prawej nogi z ruchem lewej ręki i odwrotnie. Zacznij od zwykłego marszu w miejscu z wymachiwaniem rąk, a potem wymyślaj inne ćwiczenia wykorzystując wyobraźnię.
Co zyskasz - wzmożenie aktywności ogranizmu, ogólna poprawa koordynacji ruchowej lewej i prawej strony ciała, wzmocnienie oddechu, wzrost energii, poprawa: wzroku, słuchu, pisania, pamięci. Usprawnienie umiejętności: czytania, czytania ze zrozumieniem

Leniwe ósemki - zaciśnij pięść i kreśl kciukiem skierowanym do góry, na wysokości oczu płynnym ruchem poziomą (położoną) ósemkę wodząc oczami po kształcie tej usemki (mając głowę nieruchomo), zaczynając od punktu środkowego w lewo do góry (przeciwnie do ruchu wskazówek zegara) a później w prawo do góry (zgodnie z ruchem wskazówek zegara). Zakreśl ósemkę po 5 razy, najpierw lewą ręka potem prawą i obiema jednocześnie. Ósemki można kreślić w przestrzeni, na dłoni, plecach drugiej osoby, na papierze, tablicy lub piasku czy ścianie. W celu rozluźnienia mięśni ciała, można ósemkę rysować różnymi częściami ciała np. biodrami, nogami, stopami, kolanami, nosem. Podczas wykonywania ćwiczenia można, stać, siedzieć lub leżeć.
Co zyskasz - wzmocnienie integracji pracy obu półkul mózgowych, usprawnienie percepcji wzrokowej (koordynacja wzroku), polepszenie widzenia obwodowego, pomoc w czytaniu i pisaniu (polepszenie mechanizmu czytania - ruch oczu z lewej do prawej), poprawa pamięci krótko i długo trwałej, relaksacja, wyciszenie, aktywizacja mózgu dla przekraczania środkowej wizualnej linii, rozpoznawanie znaków przy pisaniu, usprawnienie czytania ze zrozumieniem, płynności pisania, poprawa poczucia równowagi, zdolność postrzegania obydwoma oczyma.

Rysowanie oburącz - na płaszczyźnie lub w przestrzeni narysuj oś symetrii (linię wględem środka) na wprost nosa, rysuj obydwoma rękoma jednocześnie tak, by rysunek z jednej strony był zwierciedlanym odbiciem drugiej strony. Można rysować w powietrzu na "niewidzialnej planszy". Zacznij od prostych rysunków: litery, liczby, choinka, domek, serca - jedno pod drugim itp., wykonuj lustrzane ruchy rąk (np. lewą stronę choinki - rysuj lewą ręka, prawą stronę - prawą ręką). Możesz pisać swoje imię od środka na zewnątrz (lub od zewnątrz do środka, jeśli jesteś leworęczny). Wykorzystaj to ćwiczenie do zapisywania słów czy wzorów, które chcesz zapamiętać.
Co zyskasz - Poprawa: pisania, zapamiętywania, koordynacji ręka-oko, orientacji w przestrzeni, rozluźnienie napięcia: nadgarstków, ramion, obręczy barkowej, przekraczanie środkowej kinestetycznej linii ciała, uświadomienie przestrzeni wokół siebie oraz wzrokowe rozróżnianie, poprawa umiejętnośći matematycznych.

Alfabetyczne ósemki - (modyfikacja leniwej ósemki), po narysowaniu kilku leniwych ósemek wpisujemy w nią małe pisane litery, w lewej lub prawej połowie w zależności od kierunku pisania, pierwszego odcinka danej litery, który ma być zgodny z kierunkiem ósemki. Po każdej literze rysujemy kilka leniwych ósemek. Ćwiczenie można wykonywać w przestrzeni lub na płaszczyźnie.
Co zyskasz - Poprawa koordynacji wzrokowo-ruchowej ręka-oko i automatyzajca pisania i literowania, usprawnienie techniki i zasad pisowni. Ułatwienie nauki i poprawnego stosowania zasad ortografii, zwiększenie obszaru obwodowego widzenia, poprawia twórcze pisanie, pomaga w rozpoznawaniu i kodowaniu symboli, poprawia zdolności manualne, precyzję ruchów.

Słoń - wyciągnij rękę w przód, grzbietem dłoni do góry, głowę połóż na ramieniu wyciągniętej ręki, nogi w kolanach lekko ugięte, mały rozkrok. Rysuj ręką w powietrzu obszerne leniwe ósemki (ucho przyklejone do ramienia). Całe ciało prostuj. Wzrok podąża za poruszającą się ręką. Zrób to samo drugą ręką pamiętając, że w obu przypadkach kierunek pisania w lewo do góry. Ćwiczenie powtarzamy po trzy, cztery razy każdą ręką.
Co zyskasz - przekroczenie środkowej audytywnej linii ciała, stymulacja mowy wewnętrznej, wzmocnienie koordynacji ręka-oko, poprawa mowy, pisma, percepcji słuchowej i ruchu, a także organizacji, równowagi, koncentracji i zapamiętywania (szczególnie cyfr), twórcze myślenie, słuchanie własnego głosu, rozwój pamięci długotrwałej, poprawa zintegrowanego widzenia.

Motyl na suficie - Podnosimy do góry głowę i nosem na suficie kreślimy leżące ósemki. Zaczynamy w lewo do góry
Co zyskasz - koordynacja wzrokowo ruchowa, poprawa mechanizmu czytania i pisania.

Kołyska - usiądź na podłodze, ręce lekko ugięte oprzyj z tyłu utrzymując tułów podniesiony. Nogi zegnij w kolanach i podnieś stopy do góry. Usuń napięcie w jednym biodrze potem w drugim, robiąc nieduże ruchy nogami przenosząc zgięte w kolanach nogi z jednej strony na drugą.
Co zyskasz - symulację przepływu płynu mózgowo-rdzeniowego, zwiększenie aktywności mózgu, wzmocnienie systemu nerwowego, niwelację nadmiernych napięć, rozwój zdolności do pracy w środkowym polu ciała, umiejętności wzrokowego śledzenia za ruchami w kierunku od lewej do prawej strony, nawyki skupiania uwagi i zrozumienia

Rowerek - w pozycji leżącej - wykonaj to ćwiczenie na miękkiej powierzchni. Podnieś ręce i głowę do góry, obejmij głowę dłońmi i podtrzymuj ją. Prawym łokciem dotykaj lewego kolana, potem lewym łokciem prawego kolana, itd. Oddychaj rytmicznie.
Co zyskasz - integracja lewej i prawej strony ciała, poprawa czytania, poprawa umiejętności słuchania, pisania, usprawnienie zasad pisowni i zdolności matematycznych.

Krążenie szyją - zawieszamy ciężko głowę i powolnym ruchem przenosimy ją od ramienia do ramienia, tak aby broda była jak najbliżej klatki piersiowej. Robimy to na wydechu. W skrajnym bocznym położeniu głowy wykonujemy wdech i potwarzamy czynność.
Co zyskasz - relaksacja, zwiększenie koncentracji, pogłębienie oddechu, wzmocnienie środkowego pola widzenia, poprawa czytania ze zrozumieniem, wyrażania emocji, myślenia, pamięci i zdolności matematycznych

Wymiar Koncentracji - ćwiczenia rozciągające

Sowa - jedną ręką chwyć mocno mięśnie barku, głowę powoli odwracaj w lewo a potem w prawo, podbródek trzymaj prosto. Głową sięgaj maksymalnie w prawo i w lewo, aby rozluźnić mięśnie szyjne. Zrób wdech, gdy głowa jest w skrajnym położeniu tu gdzie ręka trzyma ramię, wydech w czasie obrotu głowy. Powtórz trzymając drugą ręką drugie ramię.
Co zyskasz - przekraczanie środkowej audialnej linii (poprawa uwagi słuchowej, percepcji i pamięci), słuchanie własnego głosu, doskonalenie dialogu wewnętrznego, rozwój luźnego ruchu oczu, poprawa słuchania ze zrozumieniem, mowę i ustny komunikat, matematyczne wyliczenia, usprawnienie pamięci i pracy z komputerem.

Aktywna ręka - podnieś rękę do góry, chwyć ją drugą ręką. Podniesiona ręka stawia opór ręce trzymającej na wydechu w czterech kierunkach: w stronę głowy, do przodu, do tyłu, od ucha. Powtórz wszystko zmieniając ręce. Co zyskasz - rozwój wyraźnej mowy i językowych zdolności, rozluźnianie przepony, koordynacja "ręka-oko", poprawa kaligrafii, usprawnienie zasad pisowni, twórcze pisanie.

Zginanie stopy - usiądź zegnij nogę w kolanie i połóż ją na udzie drugiej nogi, tak by zewnętrzna kostka dotykała uda. Końcami palców chwyć podstawę i miejsce mocowania mięśnia podudzia, następnie zginaj i prostuj stopę. Co zyskasz - integracja tylnych i przednich części mózgu, rozwój wyraźnej mowy i językowych umiejętności, zrozumienie w czasie czytania i słuchania, zdolność twórczego pisania, zdolność podążania za logiką zadania i dokończenia go.

Pompowanie piętą (przyciskanie dzwonka - stań prosto, odstaw jedną nogę do tyłu stawiając ją na palcach. Na wydechu zegnij w kolanie nogę stojącą z przodu a piętę tylnej nogi staraj się postawić na podłodze. Na wdechu podnoś się, prostując przednią nogę i podnosząc piętę tylnej nogi. Tylna noga powinna być wyprostowana. Zmień nogi. Co zyskasz - integracja tylnych i przednich części mózgu, rozwój wyraźnej mowy i językowych umiejętności, słuchanie ze zrozumieniem, czytanie ze zrozumieniem, zdolności twórczego pisania, zdolności do zakańczania rozpoczętego procesu.

Luźne skłony (sięganie po piłkę) - stań i skrzyżuj nogi w kostkach, zrób luźny skłon tułowia do przodu wyciągając ręce przed siebie (jakby oddając ciało działaniu przyciągania ziemskiego).
Co zyskasz - odczuwanie uziemienia i stabilności, poprawa: wzrokowej integracji, czytania ze zrozumieniem, liczenia w pamięci, abstrakcyjnego myślenia.

Wypady - rozstaw nogi szerzej od pleców, przekręć nogi tak by stopy były ustawione do siebie pod kątem prostym, Zegnij jedną nogę w kolanie i przenieś nogi, drugą nogę trzymaj prosto. Tułów trzymaj prosto. Zrób wypad na zgiętą nogę i odwróć głowę w stronę zgiętej nogi.
Co zyskasz - przekraczanie i praca w środkowej strefie ciała, rozwój percepcji przestrzennej i zrozumienia, relaksacja całego ciała, aktualizacja pamięci krótkotrwałej.

Wahadło - opuść podbródek maksymalnie w dół, poruszaj głową powoli od jednego ramienia do drugiego, oddychaj swobodnie.
Co zyskasz - poprawa: obuocznego patrzenia, umiejętności pisania, czytania, stabilności, uziemienia, rozluźnienia centralnego układu nerwowego, sprawność: głośnego czytania, cichego czytania, mowy i języka.

Kobra - usiądź i oprzyj dłonie na stole, trzymaj plecy rozluźnione, zacznij oddychać tak jakby "od podstawy kręgosłupa". Skup się na oddechu tak jakby był źródłem twej siły (a nie pracą mięśni).
Co zyskasz - przekraczanie środkowej linii ciała, , rozluźnienie centralnego układu nerwowego, obuoczne widzenie, zgodna praca obojga oczu, słuchanie ze zrozumieniem, poprawa umiejętności mowy, kontrola motoryki precyzyjnej.

Wymiar stabilność - ćwiczenia energetyzyjące

Woda - stresy psychologiczne i wywołane przez otoczenie zmniejszają poziom wody w ciele, prowadzą do odwodnienia w komórkach. Woda jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania układu limbicznego i jest jedną z najważniejszych substancji w ciele - stanowi 45% do 75% jego całkowitej wagi. Woda jest czynnikiem energetyzującym i jest konieczna nie tylko do życia ale i do uczenia się, a ponadto odgrywa ważną rolę w elektrycznej aktywności ciała, dystrybucji tlenu i odżywianiu jak i aktywizuje mózg dla elektrycznych i chemicznych reakcji między mózgiem a układem nerwowym. Regularne picie wody małymi łykami utrzymuje ciało nawodnionym i pracującym z optymalną efektywnością. Osoby zdrowe powinny pić dziennie około 1,5 litra wody na 45 kg wagi ciała. Dlatego podczas stresu i wykonywania ćwiczeń gimnastyki mózgu warto popijać wodę.

Energetyzator (akumulator) - siedząc na podłodze po turecku lub na krześle z wdechem, wyginamy się w łuk (zachowując kierunek od dołu ku górze), na wydechu opuszczamy głowę i robimy koci grzbiet (zachowując kierunek od góry do dołu).
Co zyskasz - wzrost aktywności i koordynacji, stymulacja przepływu płynu mózgowo-rdzeniowego, wyzwolenie twórczego myślenia.

Punkty na myślenie - ćwiczenie możliwe do wykonania również w pozycji siedzącej. Jedną ręką masuj punkty (miękkie miejsca bezpośrednio pod obojczykami z lewej i prawej strony klatki piersiowej, między pierwszym a drugim żebrem), a drugą połóż na pępku.
Co zyskasz - poprawa przekazywania informacji od prawej półkuli do lewej połowy ciała i odwrotnie, stymulacja aorty, zwiększenie potoku elektromagnetycznej energii, likwiduje odwracanie liter i cyfr, prawidłowo układa ciało podczas czytania, wzmaga przepływ krwi przez tętnicę szyjną przez co poprawia ukrwienie i dotlenienie mózgu

Punkty uziemienia - końcami palców jednej ręki dotknij brody pod dolną wargą, a palce drugiej ręki połóż na górnej części kości łonowej. Patrz w dół (na podłogę).
Co zyskasz - poprawa pracy w polu środkowym, usprawnisz: stabilność, uziemienie (wodzenie oczami w dole dla rozwoju umiejętności widzenia z bliska), umiejętności organizacyjne (ruch oczu w pionie i poziomie), umiejętność nie gubienia wierszy i kolumn w czasie czytania, pisanie i prace matematyczne.

Punkty równowagi - jedną rękę połóż na wgłębieniu u podstawy czaszki za uszami a drugą na pępku. Zmień położenie rąk.
Co zyskasz - pobudzenie i koncentracja świadomości, poprawa podejmowania decyzji, rozluźnienie napięcia przy ruchu szczęk i kości czaszki, rozumienie podtekstu napisanego "między wierszami", zrozumienie punktu widzenia autora tekstu, usprawnienie krytycznej oceny i podejmowania decyzji, umiejętność rozróżniania przy pisaniu i matematyce.

Punkty przestrzeni - końcami palców jednej ręki dotknij miejsca między górną wargą a nosem, drugą rękę połóż tuż powyżej kości łonowej. Wzrok skieruj do góry. Zamień ręce.
Co zyskasz - poprawa zdolności pracy w polu środkowym, rozluźnienie centralnego układu nerwowego, poprawa: percepcji głębokości wyobrażenia, zdolności widzenia blisko i daleko, umiejętności organizacyjnych, skupienia na zadaniu.

Pozycja Dennisona I (Pozycja Cook'a) - usiądź i skrzyżuj nogi w kostkach, wyciągnij ręce przed siebie i przekręć dłonie grzbietami do siebie, tak by kciuki były skierowane w dół. Teraz przełóż jedna rękę przed drugą tak by dłonie dotykały się wewnętrznymi stronami (kciuki nadal są skierowane w dół), skrzyżuj palce dłoni, zegnij ręce w łokciach i oprzyj skrzyżowane ręce na piersi. Zamknij oczy, język połóż na podniebieniu. Oddychaj swobodnie. Podczas wdechu język przyciskaj do podniebienia a w czasie wydechu rozluźniaj go.
Pozycja Dennisona II - nogi w lekkim rozkroku oparte o podłogę, końce palców obu dłoni dotykają się. Oczy język i oddech jak w części I.
Co zyskasz - emocjonalną stabilność, "uziemienie", zwiększenie uwagi, swobodny ruch kości czaszki, poprawisz: wyraźne słyszenie, mowę, pisanie prac kontrolnych.

Punkty pozytywne - dotknij lekko końcami palców punktów, które znajdują się na czole, bezpośrednio nad oczami, równo po środku między linią włosów a brwiami.
Co zyskasz - wzmocnienie czołowych części mózgu, osłabienie reakcji odruchów wymuszonego działania, pozytywny wpływ na procesy nauki pisania, matematyki i pamięci długotrwałej.

Kapturek myśliciela - dużymi palcami i kciukiem chwyć małżowinę uszną i masuj ją (odciągając do tyłu i ściskając). Masaż zaczynaj od góry i przesuwaj się w dół do płatka ucha.
Co zyskasz - przekraczanie środkowej audytywnej linii (mającej związek z uwagą słuchową, rozpoznawaniem, rozróżnianiem, percepcją, pamięcią), słuchanie własnego głosu w czasie mówienia, poprawa pracy pamięci krótkotrwałej, doskonalenie dialogu wewnętrznego, zgodnego słuchania obydwoma uszami, słuchanie ze zrozumieniem, doskonalenie: wystąpień publicznych, śpieu, gry na instrumencie.

Energetyczne ziewanie - dotknij końcami palców miejsca na zębach tuż przed miejscem gdzie łączy się dolna szczęka z górną, masuj te miejsce, lekko otwórz usta, wyobraź sobie, że ziewasz.
Co zyskasz - poprawa: percepcji sensorycznej, motorycznych funkcji oczu i mięśni, odpowiadających za dźwięk i żucie, procesów utleniania w organizmie, usprawnienie: uwagi i percepcji wzrokowej, komunikacji, umiejętności wybierania potrzebnej informacji, głośnego czytania, twórczego pisania, wystąpień publicznych.

Oddychanie przeponowe - zrób wdech nosem. Najpierw oczyść płuca, robiąc krótkie wydechy przez zaciśnięte wargi (wyobraź sobie że chcesz utrzymać piórko w powietrzu). Po tym, wydech możesz robić nawet nosem. w pozycji stojącej lub leżącej kładziemy dłonie na dolnej części brzucha. Bierzemy głęboki wdech, czujemy jak dłonie na wdechu podnoszą się a na wydechu opuszczają się. Zrób wdech i licz do trzech, zatrzymaj oddech na trzy sekundy, wydychaj licząc do trzech, znowu zatrzymaj oddech na trzy sekundy. Powtórz całość jeszcze raz.
Co zyskasz - zwiększenie aktywności i koncentracji, poprawa koordynacji prawej i lewej strony ciała, pogłębienie oddechu, rozluźnienie centralnego układu nerwowego, ustalenie rytmu ruchów kości czaszki, poprawa głośnego czytania i mowy.

Co chcesz usprawnić?

Zdecyduj jakie umiejętności chcesz usprwnić i wybierz odpowiednie ćwiczenia. Poniżej znajdziesz przykład ćwiczeń dopasowanych według retultatów, które możesz osiągnąć. Wybierz następujące ćwiczenia jeśli chcesz poprawić:

umiejętności czytania: punkty na myślenie ruchy naprzemienne motylek na suficie punkty uziemienia	czytanie na głos: krążenie szyją energetyzujące ziewanie ruchy naprzemienne kołyska oddychanie przeponowe
czytanie ze zrozumieniem: przyciskanie dzwonka (pompowanie piętą) zginanie stopy wypady	szybkie czytanie: leniwe ósemki ruchy naprzemienne sowa przyciskanie dzwonka (pompowanie piętą)
pisanie klasówek: woda leniwe ósemki punkty uziemienia punkty przestrzeni pozycja Cook'a ruchy naprzemienne	ortografia: słoń kapturek myśliciela sowa
usprawnienie pisania: leniwe ósemki alfabetyczne ósemki aktywna ręka rysowanie oburącz przyciskanie dzwonka (pompowanie piętą) zginanie stopy energetyzujące ziewanie	twórcze pisanie: przyciskanie dzwonka (pompowanie piętą) zginanie stopy energetyzujące ziewanie
matematyka: sowa przyciskanie dzwonka (pompowanie piętą) krążenie szyją słoń sięganie po piłkę	klarowność słyszenia i mowy: kapturek myśliciela ruchy naprzemienne słoń pozycja Cook'a
obraz własnego ja: punkty pozytywne pozycja Cook'a punkty równowagi	koordynacja całego ciała: ruchy naprzemienne punkty równowagi kołyska punkty przestrzeni kobra (akumulator)
uczenie się na pamięć i powtarzanie: ruchy naprzemienne punkty równowagi punkty pozytywne krążenie szyją	twórcze myślenie: ruchy naprzemienne sięganie po piłkę kobra (akumulator) kołyska
sprawność pisania i obsługi komputera: woda pozycja Cook'a krążenie szyją	podróżowanie środkami lokomocji: leniwe ósemki pozycja Cook'a punkty równowagi punkty pozytywne krążenie szyją kapturek myśliciela